Kalevalan mua innoštau monie luomisihmisie. Taiteilijat mualatah tauluja, runoilijat kirjutetäh runoja ta näin kerrotah omašta rakkahuošta tähä šeutuh. Kerran, noin kakši vuotta takaperin, Kalevalašša vieraili yksi kuvanveštäjä Valko-Venäjältä. Konša hiän tuttavuštu Kalevala-eepossah, niin heti kuvitteli, jotta pos’olkan korissukšekši ehottomašti pitäy tulla Väinämöini, eepossan yksi piäšankariloista.
Kuvašša työ niättä kekšityn veššokšen mallin. Nyt še tarkkah šäilytetäh karjalan kieltä ta kulttuurie kannattajan Uhut-šeuran tiloissa.
Mallin luomisen istorija alko šilloin, konša Kalevalan raipon neuvošton piällikkö Andrei Homič šattumalta tuttavuštu valkovenäläiseh kuvanveštäjäh Igor’ Golubevih. Tätä tapuamista, mi šattu kakši vuotta takaperin, Andrei Kuprijanovič oikein hyvin muistau, šentäh kun kuvanveštäjä kummaššutti häntä omilla ajatukšilla.
– Voin šanuo, jotta meijän pakinan enšimmäisistä hetkilöistä milma miellytti uuši tuttava ta mie ihmettelin, mitein še ulkomualaini, Valko-Venäjän kanšalaini on niin kovašti innoštun Karjalah ta Kalevala-eepossah, kertou Andrei Homič. – Muasteri Golubev niin innoštu, jotta luati monta eskiisie, piiruššušta šekä veššošta Kalevala-eepos-san juonien mukah. Konša mie kačoin näitä ruatoja, niin ičeki vielä enemmän miellyin eepossah.
Loppujen lopulta kuvanveštäjä piätti luatie Väinämöisen veššokšen mallin. Mallissa Väinämöini istuu kallivolla ta šoittau kantelehella, a hänen viereššä istuu kokko ta kuuntelou šävelmie. Igor’ Golubevin šuunnitelman mukah, tulovaisuošša kolmen metrin korkie kompositijo koristau mimmosennih lepopaikan Kalevalašša. Varmašti tämä veššoš tulis pos’olkan uuvvekši nähtävyökši.
– Meijän šillosen tapuamisen jälkeh mäni kakši kuukautta, kun kuvanveštäjä šoitti miula ta ehotti ottua valmehen mallin Petroskoista. Mie en ni ajatellun, jotta še tulou niin šuuri! Mallin korkevuš on noin 70 šenttie ta šen levehyš on 50 šenttie, jatkau kertomušta Andrei Kuprijanovič. – Myö varovašti ašettima Väinämöisen veššokšen mallin autoh ta šamoin varovašti mie kuletin šen autolla Kalevalah šuaten.
Igor’ Golubev lahjotti mallin Kalevalan pos’olkalla toivuon, jotta konšanih kennih kiinnoštuu tähä idejah ta luatiu kolmen metrin korkien veššokšen.
Andrei Homič myönti mallin Uhut-šeuralla, šentäh kun hyvin tietäy šeuran jäšenie ta šen, jotta järještön toiminta on šuunnattu karjalan kielen ta kulttuurin šäilyttämiseh.
Moušot konšanih valkovenäläisen muasterin Igor’ Golubevin toiveh toteuttuu ta Kalevalua rupieu koristamah šemmoni kaunis Kalevala-eepossalla omissettu veššoš.
Teksti: Alevtina Lesonen, Oma Mua 8.7.2020
Kuva: Igor’ Golubevin kuva-arhiivašta
