Aira Sumiloff korostaa, että on tärkeää rohkaistua puhumaan ja käyttämään karjalan kieltä. Kielivirheiden tekemistä ei pidä ujostella. Kieli kuolee, jos ei sitä käytetä. Kuva: Marja Ehrstedt Aira Sumiloff oli yksi Karjalan Sivistysseuran vuosikokouksessa 2023...
Vuonnu 1919 Karjalan retkikunnan matkas tuli Salmih ižä-Saveilei. Da ku Salmin seurakunnas oli mondu kirikkyö da pappiloi vähä, häi piäzi ylimiäräzenny pappinnu sluužiemah. Tarkkah ei mustettu, kuspäi oli Salmih tulluh. Kuitengi arveltih, što häi oli vieljärveläzii,...
Ku se talvivoinu algoi, pidi meijän man’šiliston da kaikkien Salmin rajalazien enzimäzenny lähtie evakkoh. Azelevon da välirauhan tulduu pidi muijengi karjalazien jättiä koit da konnut, da myö kai ‒ ken kuigi ‒ pagenimmo vanhas Suomes iäres uvven rajan tuakse omahizien...
Ku myö, karjalazet, jouvvuimmo lähtemäh evakkoh, saimmo nähtä monenluadustu vastahottamistu. Vastahottajis oza oli hyvii ihmizii, oza vähembän hyvii. (Pahoi ihmizii taki Suomes ei ni ole.) Vai oldihbo vastahottajat kedä täh, myö panimmo merkil, što meidy ei ni oldu...
Juuriltaan salmilainen Tauno Hovatta tekee omakustanteisessa kirjassaan "Rata Salmiin ja Aunuksenlinnaan" selkoa jatkosodan aikana toteutetusta uudesta rautatielinjasta, joka täydensi Suomen rataverkkoa Salmin pitäjän Uuksun kylästä Laatokan rantaa seuraillen...
Silein Ondrei oli mahottoman kova meččy- da kalamies. Oigiestah hänen nimi ei olluh Silei. Sikse vai ruvettih kyläläzet händy sanomah, ku hänel oli sellane taba midätahto kerdojes sanua: “A, vod oli sil’e.” Muuvval Suomes olis sanottu: “Olipa hyvä säkä” tai “Olipa...
Oletgo sinä, hyvä ristittyne, nähnyh mustua-počči? ‒ Vai et ole nähnyh! A, minäbo olen sellazen nähnyh dai sidä syönnyhgi evakko-aigah Savos eläjes. Dielo näit on silleh, što Žiivatan Miitrei kazvatti mustanpočin, ylen suuren da lihavan. Kanzanhuoldo ei sit počis...
Biädžöiselgyläzet oldih enzi luokkazii merenkulgijoi. Heijän kylän lähil näit oli nenga kahtukymmendy virstua pitky Kiiškoijärvi. Sen toizes piäs ei vie olluh ni ken käynnyh. Kerran biädžöiselgyläzien mielih juohtui lähtie kaččomah, midä sie järven toizes piäs heile...
Minun ižä ‒ jo pokon’n’iekku ‒ ainos sanoi: “Ku koiral ei ole muudu dieluo, ga sit se nuoloo händiädäh”. Mugai herrat, ku heil ei ole muudu ruaduo, hyö mennäh mečästämäh. Koirien da oružon ker hyö yhtenäh šälmetäh. Butilkkoi hyö kallistellah da ozranjyvä silmäs ambuo...
Šmuljuagan Mit’ka oli omah nimeh arvone, šmuljuagu kerrassah; häi ku näit koirien kujehil da keblotuksil iččiedäh elätti. Jygiembäzii ruadieloi häi vierasti kui surmua. “Midäbo kannattaa liijakse rehkie, ku kovas ruadies voibi n’abagi mennä viäräh”, hänel oli tabannu...
