Joka kerta, konša Alevtina Lesonen valmistautuu kalittojen paistamisella omissettuh muasteri-oppih hiän hermoštuu, kaččomatta šiih, jotta hiän pitäy näitä muasteri-oppija jo kahekšan vuotta. Kalitat vet vuajitah erikoista huomijuo.
‒ Vain konša paissat niitä koko šielulla ta hyvällä mielellä ne tullah makeiksi, pehmeiksi ta ruškeiksi, šanou Alevtina.
Šiinähän on hänen meštaruon šalaisuš.
Alevtina Lesonen paistau kalittoja jo monta vuotta. Lapšuošša häntä opašti muamo, kumpani omah aikah opaštu omalta muamolta. Šemmoni on ruuvvan laittamisen neron šiirto šukupolvešta toiseh. Tätä perinnehtä šäilytetäh pereheššä jo monta vuotta.
Tällä kertua muasteri-oppih keräyty Kalevalan rahašton koko kollektiivi, nykyset ruatajat ta laitokšen veteranit. Nuoremmat tai vanhemmat naiset – kaikin tahottih tulla muasteri-opin ošallistujiksi.
Kalittojen taikina ta täyteh ollah jo valmehet, kuoret on ajeltu. Pitäy kovota kalittoja. Još Šuvi-Karjalašša ne toičči ollah pyöriet, ni Vienan Karjalašša ne aina ollah venehen muotoset. Vanhat ihmiset, esimerkiksi, Alajärven kylän eläjät šanottih, jotta veneh oli kallehimpana kuletušn’euvona, šentäh šen muotuo käytettihki piiraijen – kalittojen ta äšen kalakukkojen – sriäppimiseššä.
Latvajärven kylän monešša pereheššä oli oma pieni šalaisuš: hyö luajittih kalitoissa šeiččemen kruppie, šama miärä, kuin päivie netälissä. Näin kerto latvajärviläini Aili Rettijeva.
Muasteri-opissa naiset tarkašti kačottih, mitä luati kalittojen paistamisen opaš ta valmissettih omie kalittoja hänen n’euvojen mukah. Vašta paissetut kalitat pantih stolan keškeh, a šiitä kaikin yheššä juotih čäijyö.
Mukavissa hommissa aika kulu kuin yksi hetki. Naiset šuatih hyövyllisie tietoja, kumpasie voijah käyttyä koissa, konša ruvetah paistamah kalittoja omilla lähisillä.
Teksti ta kuva: Nadežda Vasiljeva, Oma Mua 28.12.2022
