Vuodeh 2020 kuuluu äijy suurdu da merkittäviä tapahtumua. Niilöis enimis sanelougi tämän vuvven al’manuahu, kudai täl kerdua piäzöy ilmah jo kahtettutostu kerdua.
Karjalan tazavallan 100-vuozipäivy on tämän 2020 vuvven tärgielöi pidoloi. Sada vuottu tagaperin oli perustettu Karjalan ruadokommuunu. Karjalazet oldih sen nimenandajannu kanzannu, kui iellehpäi ollah tazavallangi. Meijän rahvastu eli nämmil mualoil monii sadoi vuozii. Hyö ollah tämän muan kandurahvahannu oman histourien, kielen, rikkahan da ainavoluaduzen kul’tuuran da perindölöinke. Paginua niilöis rodieugi al’manuahan enzisivulois. Martti Penttonen, Ol’ga Karlova, Natalja Mihailova, Valentina Karakina ollah kirjutettu tarkat da syvät kirjutukset sih nähte.
Voiton 75-vuozipäivygi – segi on tämän vuvven al’manuahan kirjuttajien huomavokohtannu. Jygielöis voinan vuozis “Taivalah” kirjuttau karjalazen rahvahanrunohuon tutkii, Karjalan tazavallan arvostettu tiedoruavon ruadai Aleksandra Stepanova. Inehmine on iče kestänyh sen jygien aijan da ku niken toine maltau sanella sit. Aleksandra Stepanova on ičegi tämän vuvven vuozipäivyniekku. Hänel täydyy 90 vuottu. Tutkijan ruado oman rahvahan da kielen hyväkse ei azetu ni kodvazekse. Sit ruavos da Aleksandra Stepanovan elokses “Taivalah” ollah kirjutettu hänen opastujat da kolliegat Valentina Mironova da L’udmila Ivanova.
Tänävuon täydyy 100 vuottu kuulužan karjalazen kirjuttajan, Karjalan rahvahan kirjuttajan Ortjo Stepanovan roindas. Kirjuttai on yhty igiä meijän tazavallanke. Karjalazes Haikol’an kyläs runonpajattajien suvus rodivunnuon Stepanovan tevokset ollah omas rahvahas da sen ozas. Nämmis tevoksis, kirjuttajan elokses da ruavos suau lugie karjalazen literatuuran tutkijan Natalja Čikinan kirjutukses. Kirjuttajan vuozipäivän kunnivokse “Taivalah” on painettu sežo hänen vienakse kiännetty “Kotikunnan tarinan” Katkera viesti -oza. Sen kiändäjänny on Galina Lettijeva.
Omat vuozipäivät vuvvennu 2020 pietäh karjalazet Oma Mua -lehti da Oma Pajo -hora. Mollembien kolmekymmen vuottu kestänyh ruado oman kielen da rahvahan hyväkse on nägyvis. Lehten ruavos da merkičykses omii mielii kirjutetah sen lugijat da ruadajat, Oma Pajo -horan ruaduo arvostau muuzikan da rahvahanrunohuon tutkii, Karjalan tazavallan taidoalan arvostettu ruadai Irina Semakova.
Tämä al’manuahu on luajittu rahvahan väil. Runoilijat, kirjuttajat, tutkijat, toimittajat, kul’tuurualan ruadajat, yhteiskunnallizien yhtistyksien rahvas, karjalan kielen da karjalazen kul’tuuran akkiloiččijat da kehittäjät – heijän suuri ruado nägyy lugijes. Tämän vuvven al’manuahan kirjuttajien joukos on livvikse, vienakse, tverinkarjalakse da lyydikse kirjuttajua. Tverilästy da lyydilästy kirjutustu ei ole äijiä, ga niilöin kirjuttajien tahtomizet mainittuloin murdehien kirjutetun kielen kehittämizes ollah kiitettävät.
Ihaškoittau segi, ku al’m anuahal on jo oma kirjuttajien joukko. Aleksandr Volkov, Zinaida Dubinina, Valentina Libertsova, Santtu Karhu, Natalja Antonova, Valentina Kondratjeva, Aleksandra Stepanova, Galina Lettijeva da toizet ollah al’manuahan alallizet abuniekat. Voimmo löyhkiä silgi, ku aijan aloh ro dieu uuttugi kirjutandah ottavunnuttu karjalastu. Tämän vuvven “Taivalah” enzikerdua ollah kirjutettu tveriläine L’ubov’ Ivanova, vienalazet Nadežda Rastrigina da Tatjana Kirilkina, liygiläine Natalja Gromova. Jogahizen al’manuahan kirjuttajan huolennu on karjalan kieli da karjalaine kul’tuuru, niilöin tulii aigu. Ku ei ollus heijän lujua tahtuo ruadamah meijän kielen da rahvahan hyväkse, vähä midä voizimmo ruadua.
Teksti: Jelena Ruppijeva, Oma Mua, 10.6.2020
Kuva: Oma Mua, 10.6.2020
