Kielivähembistölöinke yhtes todevutettu projektu levendäy Ylen uudiskirjutuksien kuundelenduominažuttu yle.fi:s sego Yle-sobivutukses kahtel uvvel kielel. Syvyskuun 4. päiväs algajen roih mahto kuunnella uudiskirjutuksii saamekse (pohjassaame). Loppuvuvves 2025 uudiskirjutukset ollah kuunneltavinnu sežo karjalakse (livvinkarjala).
Aijemba vuvvennu 2024 kuundelenduominažus tuli tarittavakse suomekse da ruočikse. Konehiäni lugou uudiskirjutukset da net ollah kuunneltavinnu kirjutuksen allus olijan kuundelendupainikkehen kauti.
Kui karjalan kieli, mugai saamen kielet ollah varavonalazet. Projektua on tahtottu luadie yhtes kieli- da kul’tuuruvähembistölöinke, min ližäkse sidä ollah eistetty edehpäi vähembistölöih kuulujat yleläzet. Paginsintezan käytön tarkoituksennu on parandua saamen- da karjalankielizien kirjutuksien suavutettavuttu. Pohjassaamenkielizes paginsintezas on vie kehitettäviä, ezimerkikse erähien luguloin generiiruičendas paginakse, ga lopputulostu kehitetäh iellehgi julguandan jälles. Uuzi kuundelenduominažus on Ylen julgizen palvelun ruavon keskes levendäjes syväindöntaričendua vähembistö- da eričysjoukkoloile.
”Kodoperäzien vähembistökielien säilytändy da niilöin azeman eistämine edehpäi on tärgei arvo- da kul’tuurukyzymys. Ylel on äijy saamen- da karjalankielisty syväindyö, sendäh meijän mahto tugie varavonalazien kielien kielitehnolougien kehitysty on hyvä. Tämä projektu äijäl eistäy edehpäi vähembistökieliyhtehistölöin yhtenverdažuttu, pagizemattah syväindölöin suavutettavuoh näh. Mahtuo kuunnella syväindölöi on tahtottu da vuotettu mollembis kielijoukkolois. Ylen hyvä, gu voimmo vastata neččih toivoh”, tovendau Ylen suavutettavuon da julgizen palvelun specialistu Minna Pöntys.
Palvelu on todevutettu yhtehizes ruavos suomelazen pagintehnolougieh eričystynnyön yhtesruadokompanjonanke. Saamen- da karjalankielizen paginsintezan puoles yhtesruaduo on ruattu Divvun-ruadojoukonke, kudai on Tromssan yliopiston alažuos ruadai kielitehnolougien kehitysjoukko. Ruadojoukko kehittäy kieli- da pagintehnolougizii ruadobrujii enimite saamen kielile da toizile vähembistökielile.
Karjalankielizen palvelun puoles yhtesruaduo on ruattu ližäkse Päivännouzu-Suomen yliopistonke. Karjalan kielen elvytändy da kehitändy on yliopistole annettuu kanzallistu eričystehtäviä. Yhtehizen projektan kunnivokse Yle andau Päivännouzu-Suomen yliopistole opastuskäyttöh niškoi kymmenen vuvven aloh luajitut Yle Uudizet karjalakse -syväindöt. Lahjakse annettu syväindökogonažus roih käytettäväkse karjalan kielen opastus- da elvytysruadoh niškoi. Ielleh tegoälyy libo azuttuu intellektua ruvetah hyövyndämäh sih näh, gu sen käyttö tugis vähembistökielien da kul’tuuran hengispyzyndiä da kehitysty Suomes.
”Hyövyndämmö tegoälyy vastuollizesti da innovatiivizesti. Yle luadiu nygöi unikal’noin kul’tuururuavon kehittäjes vähembistökielisty paginsintezua. Se voibi omas puoles olla elvyttämäs kieldy da kul’tuurua, kebjendiä opastundua kieleh da kazvattua Ylen vähembistökielizen syväindön miäriä. Azutun intellektan käyttö on sežo menotehokas, midä meis yhtehiskundu vuadiugi. Tuliel aigua iänisintezan käyttö andau mahtuo sežo toizilegi vähembistökielile”, nenga sanou Ylen innovaciipiälikkö Cilla Lönnqvist.
Kaikkii Ylen käytettylöi tegoälypiätöksii ohjuau zakonalližus, oigevuonmugažus, yhtenverdažus da suavutettavus. Yle on sidonuhes vastuollizen tegoälyn käytön princippoih. Konehlugietut uudiskirjutukset tävvendetäh syväindötuotanduo, da lopullizes konehlugietus kirjutukses ainos vastuau toimitus.
https://yle.fi/aihe/a/20-10008784
Kuva: Vesa Toppari / Yle | Sanna Ignatius | Ylen viestintä
